Temir yo‘l yer polotnosi qiyaliklarini mustahkamlashning konstruktiv-texnologik va tashkiliy yechimlarini tanlash

  • Sherzod Tadjibayev Toshkent davlat transport universiteti
  • Nodir Begmatov Toshkent davlat transport universiteti
Ключевые слова: yer polotnosi, konstruksiyalar, qiyaliklarni mustahkamlash, geosintetik materiallar, baholash, texnologik sxema, yechim, usul, grunt, geopanjara, modul, ko‘tarma, noto‘qima materiallar, himoya qatlami

Аннотация

Ushbu maqolada suv bosadigan temir yo‘l yer polotnosi qiyaliklarini mustahkamlash variantlari ko‘tarmaning pastki qismida ishonchli tirgaklarni o‘rnatish va yo‘l yoqasiga tutash hududda geopanjarani mahkamlash, shuningdek geopanjara ostida noto‘qima geotekstil materiallaridan tayyorlangan himoya qatlamini hosil qilish, suv bosadigan hududda va yo‘l yuqori qismini turli xil to‘ldirgich materiallar bilan kombinatsiyalangan texnologiyalarni qo‘llash usullari yoritilgan.

Shunindek  suv bosmaydigan temir yo‘l yer polotnosi qiyaliklarini mustahkamlashda yechim qabul qilish, balandligi uch metrdan katta qiyaliklarda esa geopanjarani qiyalik chekkasidan yo‘l yoqasiga chiqarib tashlash bo‘yicha tavsiyalar, shuningdek bir vaqtning o‘zida yo‘l qiyaligini mustahkamlash yo‘llari yoritilgan.

Yer polotnosi qiyaliklarini mustahkamlash konstruksiyasining turi mustahkamlash ishlari uchun mahalliy materiallar mavjudligini hisobga olgan holda, ko‘tarma (o‘yma) qiyaligi gruntining fizik-mexanik xususiyatlariga va ko‘tarma (o‘yma) asosining gruntiga, ob-havo va iqlim sharoitlariga, suv ko‘tarilishinig gidrologik rejimiga, geometrik parametrlari (balandligi, qiyalik joylashish nisbati kattaligi)ga qarab tanlash usullari keltirilgan.

Литература

[1] Lesov K.S., Tadjibayev Sh.A. Qumli gruntlardan barpo qilingan temir yo‘l yer polotnosi ustuvorligini oshirishda zamonaviy innovatsion texnologiyalarni qo‘llash. “Arxitektura, qurilish va dizayn” ilmiy – amaliy jurnal. Toshkent. TAQU. maxsus son №2 2023 y. 212-215 b.
[2] ODM 218.3.032-2013 Методические рекомендации по усилению конструктивных элементов автомобильных дорог пространственными георешетками (геосотами).
[3] Лесов К.С., Мавланов А.Х., Таджибаев Ш.А., Кенжалиев М.К. Технология укрепления откосов земляного полотна железных дорог из песчаных грунтов георешетками. “Архитектура. Строительство. Дизайн” научно-технический журнал. № 3-4,2020, Ташкент, ТАСИ, С.208-214.
[4] Лесов К.С., Таджибаев Ш.А., Кенжалиев М.К. Технология укрепление откосов земляного полотна железных дорог из песчаных грунтов с применением геосинтетических материалов. Проблема архитектуры и строительства (научно-технический журнал) Самарканд, СамГАСИ 2019 г., №4 С.15-18.
[5] Лесов К.С., Таджибаев Ш.А., Кенжалиев М.К., Хамидов М.К. Конструктивно-технологические решения по сооружению земляного полотна железных дорог из барханных песков. Научный журнал «Интернаука», Москва, №40 (263),ноябрь 2022 г, С 61-64
[6] ODM 218.5.003-2010 «Рекомендации по применению геосинтетических материалов при строительстве и ремонте автомобильных дорог» от 01 февраля 2010 г. №71-р.
[7] Руководство по применению полимерных материалов для усиления земляного полотна при ремонте пути /МПС России. М.: ИКЦ «Академкнига»,2002. -110с.
[8] Лесов К.С., Таджибаев Ш.А., Кенжалиев М.К., Технология произвоства работ с применинием геосинтетических материалов. Научные труды республиканской научно-технической конференции с участием зарубежных ученых «Ресурсосберегающие технологии на транспорте». – Ташкент.: ТГТУ, 2021г.18-19 декабря. С. 187-193.
[9] Лесов К.С., Таджибаев Ш.А., Кенжалиев М.К., Экспериментальные исследования с применением переспективных способов укрепления откосов земляного полотна. XIX международная научно-техническая конференция. Чтения, посвящая памяти профессора Г.М.Шахунянца. – Москва.: РУТ (МИИТ), 2022г. 8 - 9 ноября.
[10] Лесов К.С. Технология усиления насыпи земляного полотна железных дорог из песчаных грунтов с применением геосинтетических материалов. Вестник ТашИИТа №2. 2019. С. 11-16.
Опубликован
2025-03-31
Как цитировать
Tadjibayev, S., & Begmatov, N. (2025). Temir yo‘l yer polotnosi qiyaliklarini mustahkamlashning konstruktiv-texnologik va tashkiliy yechimlarini tanlash. Вестник транспорта - Transport Xabarnomasi, 2(1), 125-129. https://doi.org/10.56143/2181-2438-2025-1-125-129
Раздел
Эксплуатация железных и автомобильных дорог